دیرنیش
ملت تورک آزربایجان
اصحاب محترم رسانه ها
نیروهای آزادی خواه و دموکراتیک
۱۲شهریور۱۳۲۴ برگ زرینی از تاریخ مبارزات ترقی خواهانه و دموکراسی خواهانه ملت تورک آزربایجان در مقابل استبداد ارتجاعی و فاشیسم سلطنتی بود که در قالب «فرقه دموکرات آزربایجان» به رهبریت «سید جعفر پیشه وری» نمود عینی پیدا و در منطقه فلاکت‌زده خاورمیانه، پایه های حکومتی ملی و دموکراتیک در آزربایجان را بنا نهاد.
زمانی که میراث ترقی خواهانه انقلاب مشروطیت در اتحاد شوم ارتجاع مذهبی و فاشیسم پهلوی به یغما رفت و دیکتاتوری پهلوی با حمایت مرتجعین مذهبی به سرکوب طبقات اجتماعی روی آورد، طبقه روشنفکر و مبارزان تورک آزربایجان بار دیگر در دفاع از آزادی‌های انسانی برای ساختن جامعه‌ای مدرن با اتحاد و همبستگی به انتشار بیانیه ۱۲شهریور ۱۳۲۴ پرداختند، که در آن مقطع تاریخی پرتلاطم و دیکتاتور زده، با محوریت قراردادن «حقوق انسانی همه طبقات اجتماعی» مترقی ترین «منشور های مبارزاتی» انشاء گردید.
متاسفانه، حکومت ملی آزربایجان در تبریز که بر پایه منشور ۱۲ماده ای ۱۲شهریور ۱۳۲۴ بنا نهاده شده بود در ۲۱ آذر ۱۳۲۵ توسط ارتش اشغالگر شاهنشاهی پهلوی ساقط و نهال دموکراسی در آزربایجان که بارقه امیدی بین همه ملل تحت ستم در ایران ایجاد کرده بود، توسط رژیم فاشیستی پهلوی نابود و بعد از قتل عام، اعدام و تبعید مبارزان تورک آزربایجان بار دیگر چادر سیاه ارتجاع و فاشیسم پهلوی بر آزربایجان کشیده شد.
۷۵ سال بعد از انشاء «منشور ۱۲ماده ای ۱۲ شهریور» ملت تورک آزربایجان حتی بعد از فروپاشی رژیم فاشیستی «پهلوی» فراز و نشیب‌های فراوانی را برای شکستن استبداد، ارتجاع و فاشیسم و رسیدن به دموکراسی و حق تعیین سرنوشت ملی پشت سر گذارشته و مبارزات با فداکاری و جانفشانی فرزندان آزربایجان علیه شکستن سیستم استبدادی و فاشیستی «جمهوری اسلامی» که ادامه دهنده نظام قبلی می باشد ادامه دارد.
حرکت ملی آزربایجان بعنوان «وارث تاریخی» جنبش ملی ۱۲شهریور ۱۳۲۴ همچنان با اصرار بر دموکراسی، حق تعیین سرنوشت ملی، آزادی انسانی و حسن همجواری و اتحاد با ملل تحت ستم ملی در ایران، مبارزات خود را پیش می‌برد. با اینکه نظام جمهوری اسلامی ایران به مانند رژیم پهلوی با شیوه‌های فاشیستی با انحاء مختلف مشغول سرکوب حقوق انسانی و ملی تورکهای آزربایجان می باشد ولی «مقاومت وبیداری ملی برای آینده بهتر در آزربایجان» ادامه دارد.
با اینکه برخی ها با نام «اپوزیسیون جمهوری اسلامی» و با شعار دموکراسی تلاش دارند بعنوان « قیم ملل تحت ستم» برای آینده ایران تصمیم بگیرند و تلاش می کنند عملکرد فاشیستی نظام پهلوی را از اذهان پاک و آن را تطهیر کنند اما این جماعت هنوز نتوانسته‌اند در مقابل مطالبات ملل تحت ستم تمکین کنند و در عصر مدرنیته، رسانه ها و فعالین حقوق بشر فارس زبان هنوز اخبار و مسئله سرکوب و نقض حقوق بشر فعالین ملل تحت ستم توسط جمهوری اسلامی را بخاطر اندیشه های دگماتیستی و فاشیستی خود بایکوت می کنند.
در حالی که سابقه نظام های ارتجاعی و فاشیستی پهلوی و جمهوری اسلامی در سرکوب آزادی و حقوق انسانی ملل تحت ستم بسیار خونین می باشد، گروه های اپوزیسیون سلطنت طلب،چپ و راست تمرکزگرا از نقد گذشته خود در برخورد با مسئله ملل تحت ستم ملی گریزان هستند.
در شرایط پر تلاطم داخلی ایران و منطقه که پایان حکومت‌های فاشیستی و دیکتاتوری در آن رقم می خورد و ملل تحت ستم به سوی تعیین سرنوشت گام بر می‌دارند، ما گروه های سیاسی حرکت ملی آزربایجان با تأسی از روح اتحاد و همگرایی و دموکراسی خواهانه «منشور مدرن۱۲ماده ای ۱۲ شهریور» برای تعیین سرنوشت ملی تورکهای آزربایجان اصرار داشته و داریم.
ما بعنوان گروه‌های سیاسی حرکت ملی آزربایجان که نیروی سیاسی ملت تورک آزربایجان محسوب می گردد در ۷۵مین سالگرد ۱۲ شهریور اعلام می داریم، ملت تورک آزربایجان در راستای حق تعیین سرنوشت خود نیازی به «قیم سیاسی» نداشته و ملت تورک و گروه‌های آزربایجان در بلوغ کامل سیاسی خط مشی و تاکتیک های مبارزاتی خود برای رسیدن به حق تعیین سرنوشت را که همانا ابزار دموکراسی و حق دفاع مشروع می باشد را انتخاب می کند.
تمامیت ارضی و منافع ملی و منطقه‌ای آزربایجان خط قرمز ما بوده و همانگونه که «منشور مترقی۱۲ماده ای ۱۲ شهریور۱۳۲۴» به تشکیل حکومت مشروع و ملی در آزربایجان منتج شد، باور داریم انسجام و همگرایی کنونی بین گروه‌های سیاسی آزربایجان گامی بسیار مهم در شکستن استبداد و فاشیسم حاکم و رهایی ملت تورک آزربایجان از زنجیر استعمار می باشد.
یقین داریم که سیستم فاشیست های جمهوری اسلامی و اپوزیسیون غیر دمکراتیک تمرکزگرا از اتحاد و همبستگی تشکیلات‌های حرکت ملی بسیار عصبی می باشند ولی ما در کنار هم برای ساختن فردای آزربایجان آزاد و دمکراتیک وحق تعیین سرنوشت ملی خود گام بر می داریم.
انستیتوی تحقیقاتی تبریز
پلتفرم همکاری سازمانهای سیاسی آزربایجان (آذوح – دیرنیش – گآدپ)
حزب مرکزی آزربایجان
کانون های آزربایجان واحد (بآو)
۸ شهریور ۱۳۹۹